میرمیران در پروژه فرهنگستان

سایت رسمی معماران del monte san francisco بزرگ دنیا
سايت رسمي خانه معمار | انجمن معماري ما
رویکرد شکلی به آثار معماری از مباحث مطرح در معماری معاصر است به‌گونه ای که متفکران بسیاری با این رویکرد به تحلیل آثار معماری پرداخته‌اند. توجه به فرم اثر بدون‌توجه به مفاهیم شکل‌دهنده‌ی آن و تجزیه و تحلیل روند شکل‌گیری فرم از مهمترین مسائل در رویکرد شکلی هستند که در این مقاله به آن پرداخته می شود و آثار معماری هادی میرمیران و بهرام شیردل با این رویکرد del monte san francisco تجزیه و تحلیل خواهند شد .
یکی از نخستین کسانی که به شکل در معماری توجه ویژه کرد دوران 3 (1760-1834 م.) متفکرو معمار فرانسوی بود . او در سال 1800 میلادی معماری را چنین تعریف کرد : « معماری هنر ترکیب اشکال است به نحوی که در تمام ساختمانهای عمومی وخصوصی قابل‌تحقق باشد. » 4 هدف اصلی دوران از این تعریف تئوریزه‌کردن مباحث طراحی برای آموزش معماری del monte san francisco بود که آنها را در کتاب معروفش به نام « دقت و تأکیدی بر درس‌های معماری » 5 نشان می دهد . عناصر معماری که دوران از آنها نام می‌برد عبارتند از : « دیوارها ستونها و طاق‌ها » 6 و ب ا این عناصر به دسته‌بندی و تحلیل آثار معماری دوره‌های مختلف می‌پردازد.(تصویر1)
راب کرایر 7 در ادامه‌ی کار دوران به بررسی و تحقیق آثار معماری جهان با توجه به شکل آنها پرداخت . او در کتاب « ترکیب‌بندی معماری » 8 شکل های پایه یعنی مربع دایره و مثلث را تعریف کرده و براساس آنها به تحلیل آثار معماری پرداخته است . (تصویر2)
کرایر علم هندسه را مبنای مشترک همه‌ی معماری ها قرار داده و عناصر معماری را به دسته‌های زیر تقسیم می‌کند : 1ـ نقطه 2ـ خط 3ـ سطح 4ـ حجم 5ـ فضای داخلی 6ـ فضای خارجی و در ترسیم‌های زیادی حالت‌های گوناگون این عناصر را بررسی می‌کند. 9 او دسته‌بندی بسیار مشخصی در مورد مهمترین سیستم‌های سازماندهی عملکرد دارد که عبارت اند از: سازماندهی del monte san francisco مرکزی 10 سازماندهی خطی 11 سازماندهی مرکزی و خطی 12 سازماندهی del monte san francisco چندشاخه‌ای 13 سازماندهی شبکه‌ای 14 سازماندهی سطوح مختلف بر روی هم 15 سازماندهی پیچ در پیچ 16 .
کلاوس هردگ 17 از دیگر متفکرانی است که در تحلیل‌هایش از رویکرد del monte san francisco شکلی استفاده می‌کند.او del monte san francisco در کتاب « ساختار و شکل در معماری اسلامی ایران و ترکستان » 18 به بررسی شکل در معماری ایران و ترکستان ــ از فضاهای بزرگ شهری تا یک اتاق کوچک ــ می‌پردازد و با تحلیل نمونه‌های شاخص معماری و مقایسه‌ی آنها باهم در جستجوی del monte san francisco فهم و درک معماری آنها است. بعنوان نمونه در مقایسه‌ی شکلی یک مینیاتور متعلق به 1520 میلادی و پلان مسجدشاه اصفهان (1630ـ1597 م.) به این نتیجه می‌رسد که احتمالا در طرح این مسجد از ساختار شکل آن مینیاتور استفاده شده است. 19 ( تصویر3)
در این مقاله با رویکرد شکلی آثار معماری دو معمار ارزشمند ایرانی ــ هادی میرمیران (1323) 20 و بهرام شیردل (1330) 21 ــ بررسی و بدون توجه به مفاهیم مطرح شده در آن پروژه‌ها دیاگرام فرم آنها تحلیل می شود . پرسش اصلی در هنگام مقایسه ی آثار این دو معمار این است که فرم چه جایگاهی در آثار این دو معمار دارد در این بررسی هر گروه از آثار در گرایش غالب شکلی حاکم بر آن تعریف شده اما در هر گروه غیر از گرایش های غالب گرایش های فرعی دیگری هم دیده می شود.منظور از دیاگرام در این مقاله خلاصه ی فکر است که به ساده ترین شکل بیان می شود.به عبارت دیگر دیاگرام فرم خلاصه ی فکر هنرمند در مورد اثر است. طرح این مقاله می تواند آغازگر راهی در تجزیه و تحلیل و نقد آثار معماری معاصر ایران باشد و نگارنده از نظرات کارشناسان del monte san francisco استقبال می نماید. 22
میرمیران در پروژه‌های ابتدای دهه هفتاد خورشیدی از این روش در طراحی پروژه‌های معماری استفاده کرده است.در این روش او با انتخاب دیاگرام فرم یک اثر معماری طراحی را آغاز کرده ــ به تعبیر بهرام شیردل معماری را از معماری شروع می‌کند 23 ــ و در روند طراحی گاهی پروژه تا آخر تحت تأثیر دیاگرام اولیه باقی مانده و گاهی دچار تغییرات شگرفی شده است.
میرمیران در پروژه فرهنگستان‌های ایران (اردیبهشت del monte san francisco 1373) با استفاده از عناصر فضایی معماری ایران مانند : مدخل صفه دروازه چهارطاق حیاط و ایوان 24 شروع به طراحی کرده و در روند طراحی از تناسبات افقی و عمودی مسجد کاج اصفهان 25 ( در حدود 1325 م.) هم استفاده کرده و در نهایت به پروژه‌ای دست یافته که دیاگرام فرم آن تاحدودی تحت تأثیر دیاگرام فرم مسجد کاج اصفهان است. ( تصویر4و5)
در پروژه کتابخانه ملی ایران (دی ماه 1373) که به فاصله زمانی اندکی نسبت به پروژه فرهنگستان‌ها طراحی شد یکباره دیاگرام فرم پروژه متحول می شود. البته این تحول در اثر آشنایی میرمیران با شیردل و تأثیری که از او می‌گیرد حاصل شده است. گفته شده" او از شکل تجرید شده ی دماوند در ایجاد فرم طرح خود استفاده کرده است" 26 اما به‌نظر می‌رسد دیاگرام فرم این پروژه تحت تأثیر پروژه‌ی سردر ورود به یک غار باستانی 27 (72ـ1967) اثر ماسیمیلیانو فوکساس 28 است.البته پروژه‌ای که در نهایت خلق شده دارای شکلی منحصر به فرد است و به تعبیر بهرام شیردل از معدود پروژه های آن مسابقه بود که قابل مطرح شدن در عرصه ی بین المللی است. 29 ( تصویر 7 )
پروژه‌ی دیگری که در این گروه قرار می‌گیرد مجموعه ورزشی رفسنجان (80ـ1373) است.این پروژه هم تحت تأثیر دیاگرام فرم یک یخچال سنتی است که در نزدیکی سایت پروژه قرار دارد. 30 این پروژه تفاوت شکلی زیادی با یخچال موردنظر ندارد بلکه تفاوت عمده در تغییرکاربری و مصالح ساختمانی آن است. بنابراین خلاقیت